Wat is sensorische informatieverwerking?

Sensorische informatieverwerking wordt ook wel prikkelverwerking genoemd. Bij sensorische informatieverwerking wordt informatie die je zintuigen binnenkrijgen verwerkt door je hersenen. Je zintuigen ontvangen constant informatie (prikkels) van buiten je lichaam, maar ook van binnen je lichaam. 

Je hebt natuurlijk de bekende 5 zintuigen waarmee je de wereld om je heen ervaart:

Wist je dat je naast deze bekende 5 zintuigen nog 3 zintuigen hebt? Deze zintuigen registreren informatie van binnen je eigen lichaam: 

Proprioceptie

Dit zintuig ontvangt informatie vanuit je spieren en gewrichten. Hierdoor weet je zonder te hoeven kijken waar je ledematen zich bevinden en welke lichaamshouding je aanneemt. Proprioceptie is enorm belangrijk voor een goede motoriek en lichaamsbesef. Daarnaast werkt het samen met andere zintuigen om te zorgen dat je evenwicht goed is. De proprioceptie is ook heel belangrijk om de prikkelverwerking goed te laten verlopen. Proprioceptieve prikkels hebben een kalmerende werking en zorgen ervoor dat prikkels uit andere zintuigen beter verwerkt worden in de hersenen (ook wel reguleren genoemd).

Vestabulair systeem

Dankzij het vestabulair systeem heb jij je gevoel voor evenwicht en ruimtelijke oriëntatie. Zo blijf je letterlijk in balans en weet je waar je lichaam zich in de ruimte bevindt. Bij elke beweging die je maakt gebruik je het vestabulair systeem.

Interoceptie

Hiermee registreer je prikkels vanuit je eigen lichaam, zoals honger, dorst en dat je naar de wc moet. Je kan hiermee bijvoorbeeld ook voelen dat je hart sneller gaat kloppen als je sport.

 

Al deze zintuigen geven informatie door aan de hersenen en je hersenen verwerken deze informatie. Dit heb je nodig om te overleven en te kunnen functioneren in het dagelijkse leven.
Je hersenen zijn in staat om belangrijke en onbelangrijke informatie van elkaar te onderscheiden en je kan daardoor de informatie die belangrijk is goed gebruiken:

Voorbeeld bij goed verlopende sensorische informatieverwerking

  • Je voelt dorst en neemt iets te drinken
  • Je ziet dat het stoplicht rood is en stopt met fietsen
  • Je ruikt dat het eten bedorven is en gooit het weg.
  • Het geluid van de wasmachine verdwijnt naar de achtergrond
  • De naadjes van je kleding neem je (na een poosje) niet meer waar
  • De geur van je hond ruik je bij binnenkomst, maar na een tijdje niet meer.

Je doorloopt constant deze stappen:

  1. Waarnemen: De zintuigcellen ontvangen informatie en sturen dit door naar de hersenen.
  2. Verwerken: De hersenen verwerken de informatie en filteren de informatie-prikkels op basis van belang. De hersenen wegen dus constant: is deze informatie belangrijk of niet?
  3. Reageren: Als de prikkel belangrijk genoeg is, dan wordt  je bewust van de prikkel en zal je passend reageren. Als een prikkel niet belangrijk genoeg is dooft deze uit en merk je de informatie niet bewust op en reageer je er dus ook niet op.

De zintuigen informeren en helpen ons de hele dag om doelgerichte en doelbewuste reacties te kunnen geven. Maar als het je hersenen niet goed lukt onderscheid te maken tussen belangrijke en onbelangrijke zintuiglijke prikkels, dan kan dat vervelende gevolgen hebben.

Er kan dan sprake zijn van overprikkeling of onderprikkeling per zintuig. Als je hier veel last van hebt dan kan er sprake zijn van een sensorische informatieverwerking-stoornis.